Biuletyn Informacji Publicznej
STAROSTWA POWIATOWEGO W TORUNIU

Od 1 stycznia 2018 Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Toruniu funkcjonuje w strukturach organizacyjnych Starostwa Powiatowego.

Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Toruniu, przy ul. Towarowej 4-6 (parter) obsługuje mieszkańców powiatu toruńskiego.

Podstawa prawna:

1. Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych z dnia 27 sierpnia 1997r.
2. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 w sprawie orzekania o niepełnosprawności 
3. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2007r. w sprawie wykonywania badań specjalistycznych na potrzeby orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności 
4. Rozporządzenie Ministra Pracy I Polityki Społecznej z dnia 1 lutego 2002 r. w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16 roku życia 
5. Ustawa o zmianie ustawy – Prawo u ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw 
6. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2014 w sprawie wzoru oraz trybu wydawania i zwrotu kart parkingowych

1. Czym jest niepełnosprawność 
   Zgodnie z przepisami ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych niepełnosprawność oznacza trwałą lub okresową niezdolność do wypełniania ról społecznych z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu, w szczególności powodującą niezdolność do pracy.
   Niepełnosprawność, zgodnie z kryterium ustawowym, to niemożność efektywnego pełnienia ról społecznych tj. wypełniania zobowiązania wynikającego z zajmowanej pozycji społecznej przy korzystaniu przez osobę z przysługujących jej przywilejów i praw według bardziej lub mniej określonego wzoru, a więc niemożność bądź trudności w codziennej aktywności i uczestnictwie wynikające z naruszenia sprawności organizmu.
   Ważne: Zgodnie z obowiązującym prawem ocena stanu zdrowia nie jest jedynym wyznacznikiem niepełnosprawności, bowiem orzecznictwo o niepełnosprawności uwzględnia zarówno fizyczne, psychiczne jak i społeczne aspekty funkcjonowania człowieka. Wystąpienie tylko jednego z elementów np. naruszenia sprawności organizmu (potocznie utożsamianego z chorobą) nie musi zatem oznaczać, że mamy do czynienia z niepełnosprawnością. Natomiast intensywność tego czynnika nie wpływa bezpośrednio na ustaloną niepełnosprawność lub stopień niepełnosprawności, jeżeli w następstwie jego występowania nie dochodzi do istotnych ograniczeń w sferze społecznej lub zawodowej.
2. O niepełnosprawności orzekają:
   
   • Powiatowe/miejskie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności – jako pierwsza instancja;
   • Wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności – jako druga instancja;
     Postępowanie orzecznicze, służące ustaleniu niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności, co do zasady jest zespołowe i dwuinstancyjne. Oznacza to, że w posiedzeniu składu orzekającego zespołu powiatowego i wojewódzkiego uczestniczy co najmniej dwóch specjalistów – członków zespołu orzekającego, z których co najmniej jednym jest lekarz sprawujący jednocześnie funkcję przewodniczącego składu orzekającego. Drugim członkiem składu orzekającego może być pedagog, psycholog, pracownik socjalny, doradca zawodowy albo inny lekarz.
   • Rejonowe sądy pracy i ubezpieczeń społecznych jako organ odwoławczy dokonujący kontroli prawidłowości orzekania przez organy administracji publicznej.
     Prawo strony postępowania orzeczniczego do złożenia odwołania od orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności jest wyrazem realizacji prawa zawartego w Konstytucji RP, które stanowi, iż każdy obywatel ma prawo do rozstrzygnięcia swojej sprawy przez niezawisły sąd. Rejonowe sądy pracy i ubezpieczeń społecznych rozpatrują sprawy z odwołania od orzeczeń wojewódzkich zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności poprzez poddanie oceny ustalonej przez składy orzekające pod ocenę biegłych lekarzy sądowych oraz innych biegłych, których przewodniczący składu orzekającego powołuje w zależności od problematyki indywidualnej sprawy.
3. O czym orzekają powiatowe zespoły
   • Powiatowe/miejskie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności wydają orzeczenia o:
     • niepełnosprawności;(dla osób do 16-tego roku życia)
     • stopniu niepełnosprawności; (powyżej 16 tego roku życia)
     • wskazaniach do ulg i uprawnień.(od tych orzeczeń nie przysługuje stronie odwołanie)
   • Przedmiotowe orzeczenia poza ustaleniem statusu osoby orzeczonej jako osoby niepełnosprawnej, stanowią również podstawę do przyznania różnego rodzaju ulg i uprawnień na podstawie odrębnych przepisów.
   • Zespoły wydają również:
     • legitymacje osób niepełnosprawnych,
     • karty parkingowe.
   • Wydanie orzeczenia następuje na wniosek.
     Wniosek składa się w powiatowym/miejskim zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności właściwym dla miejsca stałego pobytu osoby zainteresowanej lub właściwym dla miejsca pobytu w przypadku osób:
     • bezdomnych;
     • przebywających poza miejscem stałego pobytu ponad dwa miesiące ze względów zdrowotnych lub rodzinnych;
     • przebywających w zakładach karnych i poprawczych;
     • przebywających w domach pomocy społecznej i ośrodkach wsparcia w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej.
   • Miejscem stałego pobytu jest miejscowość, w której wnioskodawca zamieszkuje pod oznaczonym adresem z zamiarem stałego przebywania.
   • Wniosek musi być podpisany przez osobę orzekaną jako oświadczenie woli poddania się dobrowolnie procedurze orzeczniczej.
   • Do wniosku dołącza się:
     W przypadku wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności:
     • dokumentację medyczną (karty informacyjne leczenia szpitalnego, dokumentację medyczną z przebiegu leczenia ambulatoryjnego, wyniki dodatkowych badań diagnostycznych, konsultacje specjalistyczne itp.) potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez organ który ją wytworzył
     • zaświadczenie lekarskie – zawierające opis stanu zdrowia, wydane przez lekarza, pod którego opieką lekarską znajduje się dziecko - zaświadczenie takie ważne jest miesiąc od daty wydania i w tym czasie należy złożyć wniosek (dotyczy osób ubiegających się o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności);
     • zaświadczenie lekarskie – zawierające opis stanu zdrowia, rozpoznanie choroby zasadniczej i chorób współistniejących potwierdzone aktualnymi wynikami badań diagnostycznych, wydane przez lekarza, pod którego opieką lekarską znajduje się osoba zainteresowana - zaświadczenie takie ważne jest miesiąc od daty wydania i w tym czasie należy złożyć wniosek (dotyczy osób ubiegających się o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności);
     • inne dokumenty mające wpływ na ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.
   • Dokumentacja medyczna winna być potwierdzona za zgodność z oryginałem przez organ, który ją wytworzył lub wnioskodawca załącza kserokopie dokumentów i przedkłada oryginały do wglądu w celu ich potwierdzenia przez organ.
   • Wnioskodawca bierze udział w posiedzeniu składu orzekającego. Podczas posiedzenia przeprowadza się badanie – ocenę stanu zdrowia osoby zainteresowanej lub dziecka oraz dokonuje się oceny funkcjonowania osoby przede wszystkim w sferze fizycznej, psychicznej i społecznej.
   • Pojęcia niepełnosprawności, które zawiera art. 4 ustawy z 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych nie można utożsamiać z pojęciem niezdolności do pracy, określonym w art. 12 ustawy z 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Nie są one tożsame, a różnice między nimi występują zarówno w płaszczyźnie definicyjnej, jak i w zakresie orzekania o każdym z tych stanów, które z kolei stanowią przesłankę do przyznania innego rodzaju świadczeń bądź uprawnień (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2005 r.).
   • Orzeczenie stwierdzające znaczny stopień niepełnosprawności nie jest równoznaczne z orzeczeniem lekarza orzecznika organu rentowego o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji (Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2005r.).
4. Do czego służy orzeczenie o niepełnosprawności
   • Posiadanie orzeczenia o niepełnosprawności, orzeczenia o stopniu niepełnosprawności lub orzeczenia o wskazaniach do ulg i uprawnień w pierwszej kolejności określa status osoby nim dysponującej jako osoby niepełnosprawnej w sensie prawnym. Ponadto pozwala korzystać (po spełnieniu określonych warunków) z szeregu form pomocy, do których należą m. in.:
     • w zakresie rehabilitacji zawodowej i zatrudnienia – możliwość uzyskania odpowiedniego zatrudnienia (w tym w zakładach aktywności zawodowej i zakładach pracy chronionej), możliwość uczestnictwa w szkoleniach (w tym specjalistycznych), korzystania ze ściśle określonych przywilejów pracowniczych (m. in.: prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego, dłuższej przerwy w pracy, krótszego wymiaru czasu pracy), możliwość wsparcia działalności gospodarczej lub rolniczej;
     • w zakresie rehabilitacji społecznej – możliwość uczestniczenia w terapii zajęciowej realizowanej w warsztatach terapii zajęciowej oraz możliwość uczestnictwa w turnusach rehabilitacyjnych;
     • dofinansowanie zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze oraz pomoce techniczne, ułatwiające funkcjonowanie danej osoby;
     • ulgi w podatkach, zniżki w komunikacji, zwolnienie z opłat radiowo – telewizyjnych (abonamentu);
     • usługi socjalne, opiekuńcze, terapeutyczne i rehabilitacyjne świadczone przez instytucje pomocy społecznej, organizacje pozarządowe oraz inne placówki;
     • uprawnienia do zasiłku pielęgnacyjnego i innych świadczeń rodzinnych (np. dodatków do zasiłku rodzinnego związanych z niepełnosprawnością) oraz do zasiłku stałego z pomocy społecznej, świadczenia pielęgnacyjnego dla opiekuna niepełnosprawnego dziecka i dla niepełnosprawnej osoby dorosłej.
     • Ustalenia poziomu potrzeby wsparcia oraz uzyskania świadczenia wspierającego po 01.01.2024r.
   • WNIOSKI:
     • Wniosek o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności 
     • Wniosek o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności
     • Wniosek o wydanie orzeczenia o wskazaniach do ulg i uprawnień
     • Zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia wydane dla potrzeb PZOON – osoba dorosła
       Wnioski do pobrania przy karcie informacyjnej SP-135, ścieżka: Starostwo Powiatowe - Jak załatwić Sprawę w Urzędzie - Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności
5. Legitymacja osoby niepełnosprawnej
   Orzeczenie jest podstawą do korzystania z systemu ulg i uprawnień przysługujących osobom niepełnosprawnym. Potwierdzeniem posiadania orzeczenia jest legitymacja osoby niepełnosprawnej. Legitymacja zawiera między innymi datę ważności oraz symbol przyczyny niepełnosprawności wpisywany do legitymacji na wniosek osoby zainteresowanej lub przedstawiciela ustawowego tej osoby.
   Ważne: Podstawą wydania każdej z legitymacji jest ostatnie prawomocne orzeczenie o niepełnosprawności, stopniu niepełnosprawności albo o wskazaniach do ulg i uprawnień. Orzeczeniem ostatecznym jest orzeczenie zespołu powiatowego w stosunku do którego upłynął termin do złożenia odwołania i nie został przywrócony w przepisanym trybie, orzeczenie zespołu wojewódzkiego oraz orzeczenie o wskazaniach do ulg i uprawnień.
   Od dnia 01 sierpnia 2017 obowiązują nowe LEGITYMACJE dla osób niepełnosprawnych !!!
   Za wydanie legitymacji osoby niepełnosprawnej nie jest pobierana opłata, natomiast za wydanie duplikatu legitymacji zostanie poprana opłata w wysokości 15 zł. Płatna na konto: 13 1090 1128 0000 0001 5139 4499
   Legitymacja zawiera: nazwę powiatowego zespołu, który wystawił dokument, numer legitymacji, skrót LON w brajlu, piktogramy oznaczające rodzaje niepełnosprawności oraz element wykonany farbą optycznie zmienną w postaci mapy Polski z tekstem „LON”. Zawiera również PESEL, numer legitymacji oraz symbol i (w przypadku osób po 16. roku życia) stopień niepełnosprawności – wszystko to wpisane za pomocą fotokodu (kodu QR) i jedynie na wniosek osoby z niepełnosprawnością lub przedstawiciela ustawowego.
   Awers i rewers legitymacji dla osoby z niepełnosprawnością powyżej 16 roku życia – wzór.
6. Wydawanie kart parkingowych
   1. Tryb wydawania karty parkingowej:
      1. dla osób indywidualnych:
         • Osoba niepełnosprawna składa wniosek OSOBIŚCIE, z wyjątkiem:
           • osoby, która nie ukończyła 18. roku życia, za którą wniosek składają rodzice lub ustanowieni przez sąd opiekunowie albo jeden z rodziców lub ustanowionych przez sąd opiekunów;
           • osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie pozostającej pod władzą rodzicielską, za którą wniosek składa jeden z rodziców;
           • osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie niepozostającej pod władzą rodzicielską lub osoby ubezwłasnowolnionej częściowo, za którą wniosek składa odpowiednio opiekun lub kurator ustanowiony przez sąd.
         • Wniosek jest podpisywany przez wnioskodawcę.
         • wypełniony wniosek – wzór wniosku do pobrania przy karcie informacyjnej SP-058; (Starostwo Powiatowe - Jak załatwić Sprawę w Urzędzie - Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności - Karta informacyjna SP-058)
         • Do wniosku osoby niepełnosprawnej dołącza się:
           • jedną fotografię o wymiarach 35 mm x 45 mm, odzwierciedlającą aktualny wizerunek osoby, której wniosek dotyczy, przedstawiającą tę osobę bez nakrycia głowy i okularów z ciemnymi szkłami;
           • dowód uiszczenia opłaty za wydanie karty parkingowej;
         • Uwaga: W przypadku złożenia wniosku przez osoby które nie ukończyły 18 roku życia oraz osoby ubezwłasnowolnione całkowicie, składa się oświadczenie o posiadaniu prawa do sprawowania odpowiednio władzy rodzicielskiej, opieki lub kurateli.
           Składając wniosek przedstawia się do wglądu oryginał prawomocnego orzeczenia o niepełnosprawności, o stopniu niepełnosprawności lub o wskazaniach do ulg i uprawnień wraz ze wskazaniem do karty parkingowej.
      2. dla placówek zajmujących się opieką, rehabilitacją lub edukacją osób niepełnosprawnych:
         • Do placówek zajmujących się opieką nad osobami niepełnosprawnymi mającymi znaczne ograniczenie możliwości samodzielnego poruszania się, uprawnionych do uzyskania karty parkingowej zalicza się:
           • domy pomocy społecznej,
           • placówki opiekuńczo – wychowawcze,
           • ośrodki wsparcia
         • Wniosek placówki składa osoba uprawniona do jej reprezentowania.
         • Do wniosku placówki dołącza się dowód uiszczenia opłaty za wydanie karty parkingowej.
         • Składając wniosek wnioskodawca oświadcza o:
           • posiadaniu upoważnienia do reprezentowania placówki;
           • prowadzeniu przez placówkę działalności w zakresie opieki, rehabilitacji lub edukacji osób niepełnosprawnych mających znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się i uprawnieniu do uzyskania karty parkingowej.
         • Składając wniosek przedstawia się do wglądu dowód rejestracyjny pojazdu placówki.
         • wypełniony wniosek – wzór wniosku do pobrania przy karcie informacyjnej SP-058 (Starostwo Powiatowe - Jak załatwić Sprawę w Urzędzie - Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności - Karta informacyjna SP-058)
   2. Opłaty:
      • opłata za wydanie karty parkingowej wynosi 21 zł,
      • Wpłaty za wydanie karty parkingowej należy dokonywać na konto nr 13 1090 1128 0000 0001 5139 4499
      • W tytule przelewu prosimy podawać – „opłata za wydanie karty parkingowej – imię i nazwisko, data urodzenia.”
      • dowód wniesienia opłaty należy załączyć do wniosku.
   3. Termin załatwienia sprawy:
      W razie stwierdzenia braków formalnych wniosku przewodniczący zespołu wzywa osobę niepełnosprawną lub placówkę, za zwrotnym potwierdzeniem odbioru, do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.
   4. Ważne: Po bezskutecznym upływie terminu na uzupełnienie wniosku wniosek pozostawia się bez rozpoznania.
   5. W przypadku niespełnienia warunków do otrzymania karty parkingowej, przewodniczący zespołu, w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku spełniającego wymogi formalne, informuje w formie pisemnej osobę niepełnosprawną lub placówkę o odmowie przyznania karty wraz z uzasadnieniem.
   6. W przypadku spełnienia warunków do otrzymania karty parkingowej, przewodniczący zespołu w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku spełniającego wymogi formalne, informuje osobę niepełnosprawną lub placówkę o terminie i miejscu odbioru karty.